Friday, November 7, 2025

నీ పలుకులు పంచదార గుళికలే...

     
చిలకా..ఓ చిలకా..ఓ రామచిలకా  
పంచవన్నెల చిలుకా..అందాల ఓ చిలకా 
పచ్చానీ ఆరెక్కలు వయ్యారి ఆ నడకలు 
పదుగురికి పంచేను పరవశాల తరంగాలు 
పలుక నేర్చినావులే.. పదము పలికినావులే
'రామ’నామస్మరణ చేత'రామ'చిలుక వైతివిలే /చిలుక/ 
                                                                               
ఎర్రానీ ఆ ముక్కు ముచ్చటైన ఆ వంపు 
మెడ చుట్టూ మెరిసేటి ఆ హారం సొంపు 
ఆకుపచ్చ కోక గట్టి అందమంత మూటగట్టి 
కులుకుతున్న నిన్ను జూసి నెమలి కూడ 
తెల్లబోయి తేరిపార చూడసాగెనే
నాట్యమాడ సంచయించి ఆగిపోయెనే 
ఒక్కసారి చూడు చూడు అటు చూడవే     /చిలుక/

ఆకుల్లో దాగి దాగి దోబూచులాడతావు
చూసే మా కళ్ళకు విందులే చేస్తావు 
కొమ్మ మీద వాలిపోయి అటూ ఇటూ వెతుకుతావు 
జామచెట్టు చూస్తావు.. జామకాయ కొరుకుతావు 
కొరికినవే మీకంటూ మాకోసం విసురుతావు
తీయనైన ఆపళ్లు నీకు మహా ఇష్టం
రుచి చూసిన ఆ పళ్ళే మాకు మరీ ఇష్టం    /చిలుక/
     
రోడ్డువారగుంటావు జోరు మీదుంటావు
జాతరలో ఉంటావు జాతకమే చూస్తావు
అరచేతిని అందిస్తే జోస్యమే చెబుతావు  
చిలుక పలుకు భవిత తెలుపు అంటావు
రేపుతావు రేపటిపై అంతులేని ఆశలు
నీ పలుకులు పసందైన పంచదార గుళికలే 
ఆరిపోవు దీపానికి నీ మాటలు ఆసరాలే       /చిలుక/

                             ~ యం.ధరిత్రీ దేవి 

Friday, October 31, 2025

ఆ నిశీధి వేళ...!!

 


                       ఏ నిమిషానికి ఏమి జరుగునో ఎవరూహించెదరూ..
                       విధివిధానము తప్పించుటకై ఎవరు సాహసించెదరూ..

   ఎన్నో ఏళ్ల నాటి పాట.. అందులోని భావం.. కాలాలతో నిమిత్తం లేకుండా ఎప్పటికీ నిలిచిఉండే పచ్చి నిజం...24.10.25 తెల్లవారుజామున కర్నూలు జిల్లా, చిన్నటేకూరు శివార్లలో జరిగిన ఘోర బస్సు ప్రమాదం దీనికి ప్రత్యక్ష నిదర్శనం. కారణాలు ఏవైతేనేమి.. బాధ్యులు ఎవరైతేనేమి.. 19 నిండు ప్రాణాలు ఊహకందని విధంగా సజీవదహనం కావడం ప్రతి వారిని దిగ్భ్రమకులోను గావించిన విషయం. ఎంతో జీవితం ముందు పరచుకుని, ఉజ్వల భవిష్యత్తుకై కలలు కంటున్న యువత ఎక్కువమంది ఈ దుర్ఘటనలో బలి కావడం హృదయవిదారకమే ..
  బాధ్యతారహితమైన జీవనశైలి, నిర్లక్ష్యపు ఆలోచనాధోరణి.. చనిపోయిన వారినేగాక  ఎందరిని ఎన్ని విధాలుగా జీవచ్ఛవాలుగా మార్చివేసిందో ఈ దుస్సంఘటన నిరూపిస్తోందనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదు. గాఢనిద్రలో ఉండగా మంటలు చుట్టుముట్టడంతో... ఏం జరిగిందో.. ఏం జరుగుతోందో అర్థం కాని పరిస్థితి! కొందరు తప్పించుకునేందుకు ప్రయత్నించినా.. క్షణాల్లో చుట్టుముట్టిన అగ్నికీలలు, ఊపిరి సలపనివ్వని  దట్టమైన పొగ కారణంగా..ఎక్కడివాళ్ళక్కడ ఒరిగిపోయి, కాలి మాంసపు ముద్దలుగా స్లీపర్ బెర్తుల మధ్య శవాలుగా మిగిలిపోయారట!! ఓ మృతదేహం బస్సు కిటికీ నుంచి సగభాగం బయటకు వచ్చిన స్థితిలో కనిపించిందట! కిందకి దూకే ప్రయత్నంలో జరిగిన విషాదమిది! ఓ కుటుంబంలో నలుగురు( భార్య,భర్త, కొడుకు, కూతురు ) మరణించడం హృదయవిదారకం. మంటల్లో చిక్కుకున్న సమయంలో తల్లి తన కుమార్తెను గుండెలకు హత్తుకుని అదే స్థితిలో కాలిపోయి కనిపించడం!!19 మంది మృతుల్లో అత్యధికులు 30 ఏళ్ల లోపు వారే అని సమాచారం...
      అలా జరిగి ఉంటే బాగుండేది...అలా చేసి ఉంటే బాగుండు... అనుకుంటాం గానీ... ఆ సమయంలో... ఆ క్షణాల్లో... దిక్కుతోచని ఆ దుస్థితిలో... వారి మానసిక స్థితి అనుభవించిన వాళ్లకే తెలుస్తుంది  అన్నది గ్రహించాలి. ఏది ఏమైనా, బస్సులో ప్రయాణించిన ఏ ఒక్కరూ ఎంతమాత్రమూ ఊహించని దుర్ఘటన ఇది. అలాగే... అర్ధరాత్రి సమయాన బైక్ మీద ప్రయాణిస్తూ ప్రమాదానికి లోనైన అతను , అతని స్నేహితుడు, బస్సు డ్రైవర్ కూడా...! ఊహించని ఘటనలు జరగడమే విధి విలాసం అంటే అనిపిస్తుంది ఇలాంటివి జరిగినప్పుడు !! ఈ మధ్యకాలంలో ప్రతి ఒక్కరూ స్పందించి 'అయ్యో' అనుకునేలా చేసిన విషాద ఉదంతమిది....
   ఎన్నో కుటుంబాల జీవితకాల వేదన..! పూడ్చలేని లోటు..! పరిహారమందుతుంది సరే..అయినవాళ్ళతో, కుటుంబసభ్యులతో,జీవితభాగస్వాములతో కన్నబిడ్డలతో పెనవేసుకున్న ఆ బంధాలు.. వాటి మాటేమిటి!? ఆ పరిహారమన్నది కుటుంబ పరిస్థితులు కొంతవరకు సర్దుకోవడానికి ఉపకరిస్తుందేమోగానీ... కనుమరుగైపోయిన ఆ మనుషులను సజీవంగా తిరిగి కళ్లెదుట నిలపడమన్నదైతే జరగదు కదా..! 
_____________________________________________________________________________________________

Sunday, October 26, 2025

'మనసు' చెప్పేది వినాలి...


  శారీరక ఆరోగ్యం గురించి అందరికీ తెలుసు. అవగాహన ఉంటుంది ప్రతి ఒక్కరికీ. మరి మానసిక ఆరోగ్యం సంగతేంటి? రెండింటికీ సమన్వయం కుదిరితేనే మనిషి ప్రవర్తన సవ్యంగా ఉంటుంది కచ్చితంగా. మనిషి మానసిక స్థితి అన్నది ఆ వ్యక్తి ఆలోచనా ధోరణిని ఎంతగానో ప్రభావితం చేస్తుంది. అది సవ్యంగా లేకున్నచో తీవ్రమైన ఇంకా విపరీత పరిణామాలూ చోటు చేసుకుంటాయి కూడా. అలా జరుగుతున్నవే...ఈమధ్యకాలంలో వెలుగుచూస్తున్న కొన్ని దుస్సంఘటనలు, అమానుషచర్యలు , అమానవీయకృత్యాలూ. నిత్యం వార్తాపత్రికల్లో, టీవీలో కానవస్తున్న ఈ వార్తలకు కొదువ ఉండటం లేదు.
   కారణాలు ఏవైనా కానీయండి... కన్నబిడ్డల్ని గొంతు కోసి చంపడాలూ, ఉరివేసి చంపడాలు.. అనుమానపిశాచంతో భార్యను కడతేర్చడం, ఆ శవాన్ని ముక్కలుగా నరికి పలుచోట్ల పారేయడం..! మద్యపానం కోసం డబ్బులు ఇవ్వలేదని కన్నతల్లినే హతమార్చడం.. తండ్రి ఉద్యోగం తనకు రావాలనే దురుద్దేశంతో బ్రతికుండగానే తండ్రిని చంపడం..! వగైరాలు..! ఇలా రాస్తూపోతే ఈ దురంతాలకు అంతన్నది ఉండదంటే నమ్మాలి. కొంతకాలం వరకు స్త్రీలపై హింస, హత్యలు జరగడం వినేవాళ్ళం. కానీ విచిత్రం..! ఇటీవల భార్యలు కూడా ప్రియుడన్న వాడితో కలిసి భర్తల్ని చంపుతున్నారు అన్న శోచనీయమైన  వార్తల్ని  వినాల్సివస్తోంది. మరో విషాదం! వింటేనే ఒళ్ళు జలదరిస్తుంది.. వివాహేతర  సంబంధానికి అడ్డుగా ఉన్నారన్న కారణంతో కడుపున పుట్టిన పిల్లల్ని కన్నతల్లే చంపిందన్న వార్తలు!!
   ఇదిలాగుంటే..చిన్నపిల్లలు కూడా తల్లి మందలించిందనీ, స్కూల్లో టీచర్ తిట్టిందనీ ఆత్మహత్యలట!! సెల్ ఎక్కువగా చూడొద్దు అన్నారని ఉరేసుకొని చావడాలు!! టీనేజర్స్ ప్రేమ పురాణాలయితే  కోకొల్లలు! తనను ప్రేమించడానికి నిరాకరించిందని అమ్మాయి గొంతు బ్లేడుతో కోసి చంపేశాడట ఒక ప్రబుద్ధుడు. మరొకడెమో ఆ పిల్ల ఇంట్లో దూరి, కత్తితో పొడిచి అంతమొందించాడట! 
 ఈ భయానక కృత్యాలు వినడానికే భీతి గొల్పుతుంటాయి. ఈ చర్యలకు కారణాలేమిటి? వీళ్లంతా ఇలా తయారవ్వడానికి దారితీస్తున్న పరిస్థితులు ఏమిటి? ఆ మానసిక దౌర్బల్యానికి మూలమేది? కచ్చితంగా ఇది మానసిక అనారోగ్యం అనడంలో సందేహం లేదు. మరి ఎలా బాగుపడాలి ఇలాంటి మనస్తత్వాలు? 
  ఈ చర్యలు నివారిస్తూ కాస్తలో కాస్తయినా పరిస్థితి మెరుగుపరచడానికి ఏర్పడినదే ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినం ( world health day ). ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబరు 10వ తేదీన ఇది జరుపబడుతున్నది. మనిషి మానసికంగా ఆరోగ్యంగా ఉండటానికి సలహాలు, సూచనలు చేస్తూ తోడ్పాటు నందించడానికి చేస్తున్న చిన్న ప్రయత్నమే ఇది. ప్రస్తుత సమాజానికి ఈ దిశానిర్దేశం (counselling ) చాలా చాలా అవసరం.
   ఈ దినోత్సవం లక్ష్యం ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానసిక ఆరోగ్య సమస్యల గురించి జనాలకు అవగాహన పెంచడం. ఆ పరిజ్ఞానాన్ని మెరుగుపరచడం... కారణాలు అన్వేషిస్తే...
* విపరీతమైన మానసిక ఒత్తిడికి లోను కావడం..
* పుట్టి పెరిగిన వాతావరణం..
* తల్లిదండ్రుల మధ్య సఖ్యత లోపించడం..
* పేదరికంలో మగ్గిపోవడం...
* ఇతరులతో పోల్చుకోవడం..
* ఆత్మ న్యూనతకు లోనుకావడం..
* వీటన్నింటితో పాటు వెర్రి తలలు వేస్తున్న 
   సాంకేతిక  పరిజ్ఞానం...
* మంచి దారిలో నడవడానికి బదులుగా 
   దుర్వినియోగం బాట పడుతున్న యువత...
   ప్రస్తుతం అనూహ్యంగా పెరిగిపోయిన సాంకేతికత వల్ల లభ్యమవుతున్న అశ్లీల వీడియోలు, నేర ప్రవృత్తిని ప్రేరేపించే సన్నివేశాలు అరచేతిలోనే అయాచితంగా...క్లిక్ చేస్తే చాలు ప్రత్యక్షమయ్యే విపరీత దృశ్య పరంపరలూ...ఇవన్నీ యువతనేగాక చిన్నపిల్లలకు, పెద్దవారికి సైతం వక్రమార్గాలకు తలుపులు తీస్తున్నాయి. మనసు చెదిరిపోవడానికి దోహదం చేస్తున్న ఇలాంటి వాటికి అడ్డుకట్ట వేయవలసిన అవసరం ఎంతేని ఉన్నది.అలాగే గృహిణుల దగ్గర్నుండీ ఉద్యోగస్తులు,పిల్లలు...ప్రతి ఒక్కరూ రోజువారీ బాధ్యతల నుండి కాస్త విరామం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. అందుకోసమై... 
   మెదడుపై ఒత్తిడి తగ్గించుకోవాలి. విశ్రాంతి తీసుకుంటూ ఎప్పటికప్పుడు శరీరాన్ని రీఛార్జ్ చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. తగినంత నిద్ర లేకున్నా అది ఆరోగ్యం మీద తద్వారా మానసిక స్థితి మీద క్రమక్రమంగా తీవ్రప్రభావం చూపించే అవకాశం కచ్చితంగా ఉంటుంది. ఇదంతా ఆ వ్యక్తికి ఏమాత్రం తెలియకుండానే జరిగే ప్రక్రియ..,! కోపం,చిరాకు, విసుగు, గట్టి గట్టిగా అరవడాలు...ఇవన్నీ మనిషి తీవ్ర ఒత్తిడిని ఎదుర్కోవడం వల్ల ఎదురయ్యే ప్రవర్తనా లోపాలే...! కాలక్రమేణా మనిషి హిస్టీరికల్ గా  మారే ప్రమాదమూ పొంచి ఉంటుంది. అలాంటప్పుడు తనకుతానే తన సమస్యను  గుర్తించగలిగితే మంచిదే.. అలా లేనిపక్షాన తెలిసినవారు, సన్నిహితులు సలహాలివ్వడం, సరైన మార్గనిర్దేశం చేయడం పాటించాల్సిఉంటుంది. ఇందుకోసమే ఇలాంటి మానసిక ఆరోగ్య దినోత్సవాలు..
   అందుకే అవసరమైనప్పుడు మన మనసు చెప్పేది వినాలి. విశ్రాంతి తీసుకోవాలి. మానసిక భావోద్వేగ శ్రేయస్సుపై దృష్టి పెట్టాలి. ఇవన్నీ పాటిస్తే... మానసిక ఆరోగ్యం చక్కగా ఉంటుంది. మన ఆలోచనలూ సవ్యంగా ఉండి మనతోపాటు మన కుటుంబం కూడా బాగుంటుంది. తద్వారా...మన సమాజం యావత్  ప్రపంచం  సంతోషంగా నిశ్చింతగా ఉండగలదు.
    కాబట్టి చివరగా చెప్పొచ్చేదేమిటంటే... మన ఆరోగ్యం మన చేతుల్లోనే... అది గ్రహించుకుంటే మనకు అంతా మంచే జరుగుతుంది... చెప్పినంత తేలిక అయితే కాదు పాటించడం.. కానీ ప్రయత్నిస్తే సాధించలేనిది ఏముంది..!
____________________________________________

Tuesday, October 21, 2025

సంతోషం పంచుకుందాం....

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

పండగలంటే ఇష్టం...
దీపావళి మరీ ఇష్టం...
దీపాలు వెలిగించడం.. 
ఆ దీపకాంతి ఆస్వాదించడం..
మరీ మరీ ఇష్టం..
వెలిగే దీపాలు వెదజల్లే కాంతులిష్టం 
చీకటిని పారద్రోలే ఆ కాంతిపుంజాలు 
మదిలో రేపుతాయి ఎన్నో భావతరంగాలు
అవి వెలిగించే ఆశాజ్యోతులు
అందిస్తాయి అనిర్వచనీయ ఆనందాలు 
సాయంసంధ్యవేళల కాకరొత్తులు రాల్చే
ఆ వెలుగుల పూలు ఎంతో ఇష్టం 
పైకెగసే తారాజువ్వలు..
గుండ్రంగా తిరిగే భూచక్రాలు...
పైకి ఝుమ్మని ఎగసే చిచ్చుబుడ్లు...
తనివితీరా చూడ్డం ఇష్టం ...
ఆ క్షణాన పిల్లల కేరింతలు..
వెలకట్టలేని ఆ అనుభూతుల సంబరాలు
మదిలో నిక్షిప్తం చేయడం మహా ఇష్టం...

ఇన్ని ఇష్టాల మధ్య కొన్ని 
అయిష్టాలు మాత్రం కష్టం...!!
చెవులు చిల్లులు పడేలా 
టపాకాయల శబ్దం అయిష్టం..
అవి రేపే కాలుష్యం పర్యావరణానికి 
విషతుల్యం..అగ్ని ప్రమాదాలతో
ప్రాణ నష్టం..ఆస్తి నష్టం...!
జాగ్రత్తలు చాలా అవసరం..
పండగ సంబరాలు కాకూడదు కదా బాధాకరం!
ఆహ్లాదంగా జరుపుకోవడం ఆవశ్యకం..
అందరికీ ఆనందదాయకం...
పిల్లలూ.. పెద్దలూ..అందరం పాటిద్దాం..
పెద్దలు చెప్పే మంచి మాటలు
వినడం మన ధర్మం... నిర్లక్ష్యం వీడుదాం..
జాగ్రత్తలతో మెలుగుదాం...
పండగపూట మిఠాయిలు తింటూ
సంతోషం సరదాగా పంచుకుందాం...   
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐


 

Sunday, October 5, 2025

కాకమ్మ కబుర్లు


                                    ~~యం. ధరిత్రీ దేవి

కావు కావు మంటూ కాకమ్మ అదిగో...
కారునలుపు రంగుతో పదునైన 
ముక్కుతో...చురుకైన చూపుతో
కొమ్మచాటు నోసారి..కోటగోడ నొకసారి..
నింగికెగిరి ఒకసారి..నేలను దిగి ఓసారి...

స్నేహానికి ప్రతిరూపం ఈ కాకమ్మ..
పంచుకుని తినే స్నేహశీలి కదా..!
తనవి కాని కోయిల గుడ్లను తన గూటిలో 
పొదిగే పరోపకారి కాకమ్మే కదా!

అందం లేదనా..! అంతః సౌందర్యం
అపారమే కదా!సుగుణశీలి..సులక్షణాల
పక్షి ఇదే కదా..కాకి గోల.. కాకి బలగం..
కాకి బంగారం..పిల్లకాకికేం తెలుసు 
ఉండేలు దెబ్బ..అబ్బో! సామెతలు కోకొల్లలే!!

నేస్తం అస్తమించెనా..స్పందించునే తక్షణం..
చుట్టూ చేరి కాకులన్నీ కలిసి 
ప్రకటించునే సంతాపం..! మనిషిలో లేని
మానవత్వం కనగలం కాకిలో..

పరిసరాల్ని ప్రక్షాళనం చేసే సర్వభక్షకి..
పర్యావరణ హితం గోరు పక్షి..
ప్రకృతిని విస్తరింపజేయు సహాయకారి..
విపత్తులను పసిగట్టగల నేర్పరీ ఇదే కదా!!

పురాతన పక్షిరాజం...పురాణాల్లోనూ 
దర్శనం../పవిత్రమైనదీ వాయసం...
కాలజ్ఞాని..ఇది శనివాహనమే!!ఇక...
పోరాటసమయాన..ఇది సమైక్యతావాది..

సాయంసంధ్యకు గూటికి చేరే కుటుంబ జీవి..
అనాదిగా సాంకేతికత నెరిగిన జ్ఞాని..
అలనాడే అట్టడుగున కూజాలో 
నీళ్లు పైకి రప్పించిన మేధావి మరి!!

గతించిన పూర్వీకులకిది వారధి...
పిండం కాకి ముడితేనే కానీ తృప్తిజెందరే 
మరి పితృదేవతలు !! కాకి కరువైన..
ఆవేళ..పర్వదినం అసంపూర్ణమే..!!

కాకి అరిస్తే చుట్టాలొస్తారట ! 
శుభసూచనలూ అందిస్తుందట!! అయితే...
ఇంతటి చరితగల కాకమ్మ 
కనుమరుగై పోతున్నది ఏమిటమ్మ!!

పలు సుగుణాల కాకమ్మకు రక్షణ కల్పిద్దాం..
ఆశ్రయమిచ్చే చెట్లను పెంచుదాం..పలువిధాల 
పరోపకారికి పిసరంత ఉపకారం చేద్దాం... 
కాకిజాతి అంతరించకుండా కాపాడుకుందాం....
 
 





 

Friday, October 3, 2025

జాతిపిత ఒక్కడే...

    పల్లవి :
    జాతిపిత ఒక్కడే గాంధితాత ఒక్కడే 
    జాతిరత్నమతడే జగతి కీర్తి అతడే
    భరతమాత ముద్దుబిడ్డ అతడే
    భావితరం సందేశం అతడే అతడే            
                                                       //జాతిపిత//
    చరణం 1 :
    పోరుబందరున పుట్టినాడు
    పోరుబాట పట్టినాడు
    అహింసయే ఆయుధమన్నాడు
    అందరినీ ఒకతాటిని నడిపించినాడు
    కొల్లాయి గట్టిన ఒక సామాన్యుడు
    మహాత్ముడై ఇల వెలిసిన అసామాన్యుడు
    ఒక్కడే ఒక్కడే అతనొక్కడే 
                                                      //జాతిపిత//
    చరణం 2 
    తొలగిపొండి తెల్లోళ్లు అన్నాడు
    తెల్లవారి గుండెల్లో నిదురించినాడు 
    బానిసగా బ్రతకడం వద్దూ వద్దన్నాడు
    భరతభూమి మన సొంతం అన్నాడు 
    సత్యాగ్రహమే చేశాడు స్వతంత్రమే తెచ్చినాడు 
    చరిత్ర పుటలకెక్కి చరితార్థుడు అయినాడు 
    ఒక్కడే ఒక్కడే అతనొక్కడే 
                                                       //జాతిపిత//
    మనుషులంత ఒక జాతి 
    మానవతే మన కులమని అన్నాడు 
    సహోదరులు నా జనులని 
    సమతావాదం చాటాడు 
    ఆచరించి చూపి ఆదర్శం అయ్యాడు
    పోరాటం సలిపాడు జైలుపక్షి అయ్యాడు 
    జగతికి తలమానికమయ్యాడు 
                                                          // జాతిపిత //






                    

Tuesday, September 30, 2025

గులాబీ మొక్క హృదయస్పందన ! 🌷

ప్రఖ్యాత శాస్త్రవేత్త జగదీష్ చంద్రబోస్ మొక్కలకు ప్రాణం ఉంటుందని కనుగొన్నాడు. వాటికి మనసనేది కూడా ఉండి, ఆలోచించే శక్తి కూడా ఉండి ఉంటే బహుశా ఇలాగే ఉంటుందేమో! ఓ ఇల్లాలు బజారుకెళ్లి తిరిగి వస్తూ దారిలో రోడ్డు వారన క్రోటన్లు, పూల మొక్కలు అమ్ముతున్న ఒకతని వద్ద ఆగిపోయి వాటిల్లోనుంచి ఓ గులాబీ మొక్క ను ఎంచుకుని, కొని ఇంటికి తీసుకు వచ్చింది. కొద్ది రోజులు గడిచాక ఆ మొక్క స్పందన చూడండి, ఎలా ఉందో  !
 రోడ్డువార రద్దీ కూడలిని 
 దుమ్ము ధూళి అద్దుకుని
 కళ తప్పిన నన్ను కొని తెచ్చి
 కుండీలో పెట్టి నాకంటూ
 ఓ సామ్రాజ్యాన్నిచ్చావు 
 నా అణువణువూ స్పృశిస్తూ
 నేల తల్లిని మరిపించావు 
 నా తల్లీ ! నీకు వందనం!
 గుప్పెడు నీళ్లకై తపించే నాకు
 గుప్పిళ్ళతో పోషకాలందించి 
 కంటికి రెప్పలా కాపాడావు 
 చీడపీడల దరిజేరనీక 
 ఏపుగ పెరిగేలా చేసి 
 ఎంతందంగా తీర్చిదిద్దావు  !
 నా తల్లీ ! మళ్లీ నీకు వందనం !
 దారీ తెన్నూ ఎరగని నన్ను
 ఓరీతిగ సరిజేసి 
 కొమ్మ కొమ్మనూ 
 చిరు మొగ్గలతో నింపేసి
 నా జన్మ ధన్యం చేసావు !
 నా తల్లీ ! మరల మరల 
 నీకు వందనం!
 ఇంత చేసిన నీకు
 తిరిగి నేనేమివ్వగలను? 
 నీ దోసిలి నిండుగ 
 విరబూసిన నారెమ్మల 
 చిట్టి గులాబీ బాలల్ని దప్ప !
 అర్పిస్తున్నా నా తల్లీ 
 స్వీకరించుమమ్మా !!
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
 పెంచిన వారి పట్ల మొక్కలు ఇలాగే కృతజ్ఞతలు చెల్లించుకుంటాయేమో !
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

Tuesday, September 23, 2025

నాకు నచ్చిన పద్యం


        తనిసిరే వేల్పులు దధి రత్నముల చేత 
        వెరచిరే ఘోర కాకోల విషము చేత
        విడిచిరే యత్న మమృతమ్ము వొడయు దనుక
        నిశ్చితార్థమ్ము వదలరు నిపుణమతులు

 అమృతం కోసం పాల సముద్రాన్ని మధిస్తున్న దేవతలు ఆ సమయంలో వారికి లభించిన రత్నాలకు సంతోషించలేదు...తృప్తిజెందలేదు. ఆ ప్రయత్నంలో వెలువడిన కాలకూటవిషానికీ ఏమాత్రం భీతి చెందలేదు. అమృతం లభించేదాకా తమ ప్రయత్నాన్నీ వీడలేదు. ధీరులు, కార్యసాధకులు తాము తలపెట్టిన కార్యం సఫలమయ్యేవరకు తమ ప్రయత్నాన్ని వదిలిపెట్టరు. అంటే సజ్జనులు తాము పూనిన కార్యాన్ని సాధించేవరకు ప్రయత్నం విడవరని ఈ పద్యం సారాంశం. చక్కటి భావంతో పాటు సందేశాన్ని కూడా ఇస్తూ, స్ఫూర్తిని కలిగించే ఈ పద్యం అంటే నాకు చాలా ఇష్టం. ఈ పద్యం ఏనుగు లక్ష్మణ కవి రచించిన భర్తృహరి నీతిశతకంలోనిది.





Monday, September 15, 2025

బాలగేయం... పిల్లలం మేము పిల్లలం

 
 పల్లవి :

 పిల్లలం మేము పిల్లలం..
 బడి పిల్లలం 
 గుడిలాంటి బడిలో
 గురువుల సన్నిధిలో
 చదువులమ్మ ఒడిలో
 పాఠాలు నేర్చే విద్యార్థులం 
 వసివాడని కుసుమాలం        
                                                  //పిల్లలం// 
 చరణం :
 చదువే మా ధ్యేయం
 సమతావాదం మా నినాదం 
 ప్రగతి బాట మా గమ్యం
 దేశభవిత మా లక్ష్యం
                                                 //పిల్లలం//
 చరణం :
 గురువులను గౌరవిస్తాం
 పెద్దల మాట మన్నిస్తాం 
 పిన్నలను ప్రేమిస్తాం
 కర్తవ్యం బోధిస్తాం
                                                 //పిల్లలం//
 చరణం :
 రేపటి తరం వారసులం
 భావి భారత నిర్మాతలం
 కలలు కంటాం కష్ట పడతాం
 కలల తీరం చేరుకుంటాం
 సమాజహితం కోరుకుంటాం
 సదాశయంతో సాగుతాం
                                                 //పిల్లలం//
 



  
                                     

Wednesday, September 10, 2025

ఈ సమయం గడిచిపోతుంది...

🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀🌷🥀🌷🌷🥀🌷

కష్టాలు...కన్నీళ్లు...అశాశ్వతం...
 వచ్చి పోయే చుట్టాలవి...ఇది నిజం... 
భగవానుడు సూచించిన దివ్య మంత్రం... 
"గడిచిపోతుందిలే ఈ సమయం" అనుకో నేస్తం...
తక్షణం పొందుతావు ఉపశమనం...!!

🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀🌷🌷🥀

Friday, September 5, 2025

నా జ్ఞాపకాల్లో నా గురువులు...

                                           🌺భువి భావనలు 🌺🐦                                                     *************
        

 ఐదేళ్ల  వయసుకు ముందు నా మస్తిష్కంలో పెద్దగా నిక్షిప్తమైన జ్ఞాపకాలేవీ లేవనే చెప్పాలి. కానీ మా నాన్నగారు ఓ కొత్త పలక, బలపం నా చేతికిచ్చి నా చేయి పట్టుకుని తీసుకెళ్లి ఓ మున్సిపల్ పాఠశాలలో కూర్చోబెట్టిన రోజు మాత్రం బాగా గుర్తుంది. కాసేపయ్యాక ఓ  పంతులమ్మ వచ్చి నా వద్ద కూర్చుని పలక మీద'అ ఆ' అక్షరాలు రాసి నా చేయి పట్టుకుని దిద్దించింది. ఆమె చాలా ప్రశాంతంగా, ఆప్యాయంగా ఇంకా ప్రసన్నంగా కనిపించింది. ఆమె పేరు అయితే గుర్తులేదు గానీ ఆ రోజు అక్షరాలు దిద్దించిన ఆ పంతులమ్మ నా స్మృతిపథంలో ఈనాటికీ నిలిచి  ఉంది. అలా మొదలైన నా ప్రాథమిక విద్య మరో రెండు స్కూళ్లు మారాక పూర్తయింది.
  అప్పట్లో కొందరు ఉపాధ్యాయులు ట్యూషన్ ఫీజ్ అంటూ ఏమీ ఆశించకుండా సాయంత్రాలు వాళ్ళ ఇంటి వద్ద పిల్లలకు పాఠాలు చెప్తూ ఉండేవారు. అలా ట్యూషన్  చెప్పే ఓ మాస్టర్ గారి వద్దకు నేనూ  వెళ్లేదాన్ని. ఎక్కాల పుస్తకాలు ప్రింట్ చేసినవి అప్పట్లో విరివిగా దొరికేవి కావు. అందువల్ల ఆయన, తెల్ల కాగితాలతో చిన్న పుస్తకాలు కుట్టి, వాటిలో ఎక్కాలు  సొంతంగా చేత్తో రాసి పిల్లలకు ఇచ్చే వారు. ఓ సారి ఆయన ఇచ్చిన ఎక్కాల పుస్తకం పోగొట్టుకుని ట్యూషన్ కెళ్ళా. మాస్టారు బాగా కోప్పడతాడేమో అనుకుని బిక్క మొహం వేసుకుని భయపడుతూ ఓ మూల కూర్చున్నాను. విషయం తెలిసిన ఆయన నన్ను పల్లెత్తు మాట కూడా అనక వెంటనే మరో పుస్తకం తెచ్చి నా చేతిలో పెట్టాడు. ఆ సహనమూర్తి ఆనాటి నా జ్ఞాపకాల్లో ఓ చెరగని ముద్ర. ఆయన పేరు సుబ్బన్న గారు.
   ఐదవ తరగతి దాకా నేను స్కూల్లో  నేర్చుకున్న ఇంగ్లీషు కంటే ఇంటి వద్ద మా నాన్నగారు యం.వి. సుబ్బారెడ్డి (గామాగో) నేర్పించినదే చాలా ఎక్కువ. చార్టులు, స్కెచ్ పెన్నులు లేని    కాలమది. ప్రింటెడ్ చార్టులు  కూడా ఉండేవి  కాదు. అందువల్ల నాకు ఆంగ్ల అక్షరాలు నేర్పించడానికి ఆయన చేసిన పని ఒకటుంది. ఇంట్లో ఏదో ఒక ప్యాకేజీకి  వచ్చిన అట్టపెట్టెను  కత్తిరించి దానిపై తెల్లకాగితాలు అంటించారు. ఓ పుల్లను బ్రష్ లా   మలిచి దాన్ని సిరాలో అద్ది ఆ అట్టపై నాలుగు తరహాలు ABCD లు వ్రాశారు. దాన్ని  గోడకు తగిలించి, ప్రతిరోజు నాతో పలికిస్తూ రాయించేవారు. అదేవిధంగా ఆంగ్ల పాఠాలన్నీ స్కూల్లో కంటే ముందుగా ఇంట్లోనే బోధించేవారు. ఆ విధంగా తొలి రోజుల్లో మా నాన్నగారే నా తొలి ఆంగ్ల ఉపాధ్యాయుడయ్యాడు. 
   6, 7 తరగతులు చదివేటప్పుడు ఆ పాఠశాల హెడ్మాస్టర్ గారు ఇంటింటికీ  తిరిగి కథల పుస్తకాలు, మ్యాగజైన్ లు సేకరించి స్కూల్లో ఓ  అలమరలో వాటిని ఉంచి చిన్న సైజు లైబ్రరీ తయారు చేశారు. ప్రతీరోజూ  సాయంత్రం మమ్మల్ని కూర్చోబెట్టి  చదివించేవారు. ప్రతి విద్యార్థి పట్ల వ్యక్తిగత శ్రద్ధ తీసుకునేవారు. ఆయన సుబ్బారాయుడు మాస్టర్ గారు. ఇంట్లో మా నాన్నగారు కూడా ' చందమామ' తెలుగు, ఇంగ్లీష్ పిల్లల మాస పత్రికలు చందా కట్టి తెప్పించి నాతో చదివించేవారు. అలా పుస్తక పఠనం బాగా అలవాటైపో యింది.
   హైస్కూల్లో చేరాక అక్కడ విద్యార్థుల సంఖ్య చాలా ఎక్కువగా ఉండేది. అలాగే ఉపాధ్యాయులు కూడా. సుశీలమ్మ గారని సైన్స్ టీచర్ ఉండేవారు అక్కడ.. ఆవిడ అంటే  అందరికీ హడల్.  ఆ  ఉపాధ్యాయిని  బోధించిన సైన్స్ పాఠాలు ఇప్పటికీ నాకు గుర్తే! ఎందుకో అప్పట్లో ఆమెను చూసి నాకూ టీచర్ అయితే బాగుండేది అనిపించేది.
    ఇంటర్లో శ్రీరాములు గారని తెలుగు లెక్చరర్ పద్య పఠనం, బోధన అమోఘంగా ఉండేవి. తెలుగు భాషపై మమకారం నాకు ఏర్పడింది ఆరోజుల్లోనే  ! చిన్న చిన్న కవితలు, కథలూ వ్రాసుకుంటూ ఉండేదాన్ని, కానీ ఎవరికీ చూపించేదాన్ని మాత్రం కాదు.
        మూడేళ్ల డిగ్రీ చదువు చకచకా ముగిసిపోయింది. ఆ పీరియడ్ లో ఒకరని కాదు గానీ లెక్చరర్స్ ను  చూసినప్పుడు భవిష్యత్ లో నాకూ లెక్చరర్ కావాలన్న కోరిక మాత్రం కలిగేది. డిగ్రీ తర్వాత అనుకోని విధంగా BEd  లో చేరి  పోయాను. అలా అలా ఉపాధ్యాయ వృత్తి నన్నాహ్వానించి క్రమంగా అదే నా బ్రతుకు తెరువైపోయింది. క్రమంగా నా  ఉద్యోగం మీద ఇష్టం బాగా పెరిగిపోయి అది  విద్యార్థులపై అవ్యాజానురాగంగా మారిన సందర్భాలూ లేకపోలేదు. తర్వాతికాలంలో  క్వాలిఫికేషన్ పెంచుకుని లెక్చరర్నీ అయిపోయాను. 
     ఎందుకో, ఈ గురు పూజోత్సవం రోజు వచ్చిందంటే చాలు..ఆ రోజులూ, దాంతోపాటు  నాకు చదువు చెప్పిన నా  గురువులు గుర్తుకొస్తూఉంటారు. అందుకనే ఈ నాలుగు మాటలు రాయాలనిపించింది. 

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐
             గురుపూజోత్సవం సందర్భంగా
          ఉపాధ్యాయులందరికీ శుభాకాంక్షలు
💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                                        
                                      

Wednesday, September 3, 2025

పాఠశాల గేయం

పల్లవి :
మా పాఠశాల ఓ పర్ణశాల 
ఇది మాకు ఆలయం /ఇదియే మా భవితవ్యం 
మా మంచిగురువులు దైవస్వరూపాలు 
మా మార్గదర్శులు నడయాడు దేవతలు 
                                                   //మా పాఠశాల//
చరణం 1 : 
ఉదయాన ప్రార్థనలు / సందేశపాఠాలు 
తరగతిగది బోధనలు / నీతిసుధా కథనాలు
మరపురాని అనుభవాలు / మదినిండా జ్ఞాపకాలు 
మాకోసమే తరలివచ్చి మాకు దిశామార్గమిచ్చి 
చీకట్లను తొలగించి చిరుదివ్వెలు వెలిగించి 
చేయి పట్టి నడిపించీ  తలరాతను మార్చేసే 
మా మంచిగురువులు దైవస్వరూపాలు 
మా మార్గదర్శులు నడయాడే దేవతలు 
                                                      //మా పాఠశాల//
చరణం 2 :
బోధించు వేళల వారు మాకు గురువులు 
ఆటాడు సమయాన మా తోటి నేస్తాలు 
మా కష్టకాలాన భుజం తట్టు బాంధవులు 
నిత్య విద్యార్థులు / స్ఫూర్తికి నిదర్శనాలు
విద్యార్థి ఉన్నతే ఎనలేని సంతృప్తి వారికి
వారి చేత మా భవిత పొంది తీరు ఘనకీర్తి
మా మంచి గురువులు దైవస్వరూపాలు 
మా మార్గదర్శులు కనిపించే దేవతలు 
                                                      //మా పాఠశాల//





Monday, September 1, 2025

తెలతెలవారుతోంది...

 *****************************************
తెలతెలవారుతోంది..తలుపు తీసింది...
సూర్యోదయం పలకరించింది చిరునవ్వుతో..
ముంగిలి ఊడ్చింది...కల్లాపి జల్లింది..
భూమాత పరవశించింది..
ముత్యాలముగ్గు పెట్టింది..
మహలక్ష్మి గడపలో అడుగు పెట్టింది...
దేవుని ముందు దీపం వెలిగించింది.. 
గంటలు మ్రోగాయి...పనులు మొదలయ్యాయి..
గోడ మీద గడియారం ముల్లు సాగుతూ ఉంది..
తోడుగా పరుగులు తీస్తూ ఆమె !! 
అందర్నీ సిద్ధపరిచి సాగనంపింది..ఎవరామె ?
ఆ ఇంటి ఇల్లాలు..అలా అలా..
ఉదయం..మధ్యాహ్నం..సాయంత్రం..
దాటిపోయాయి..పనులకు కొదవలేదు ..
తీరిక..!క్షణం లేదు..! రాత్రీ గడిచింది..
తెల్లారింది..మళ్లీ మొదలు ! 
ఇది గృహిణి దినచర్య !!
" ఏం చేస్తావు నువ్వు? " అనడిగితే.. 
ఏమీ చేయనంటుంది...ఎదురు ప్రశ్నించదు..
"గడప దాటి పని చేస్తేనే ఉద్యోగమా?"అనదు...
ఆ తలపే రాదు మరి !!
సంపాదన నోచుకోని..పదవీ విరమణ ఎరుగని 
జీవితకాల 'ఉద్యోగం!'…వెల కట్టలేము...
ధర చెల్లించలేము...అది అమూల్యం!!  
అలసట దరిజేరినా..చిరునవ్వుతో తరిమేస్తుంది..
విసుగొచ్చినా ఓపిక కొని తెచ్చుకుంటుంది ! 
స్వార్థ చింతన..స్వీయ రక్షణ...
తలవని తరుణి...! తనకు మారుగా దైవం
ఇలకు పంపిన దైవ స్వరూపిణి !!
గృహాన్ని స్వర్గసీమగా మార్చి...
అలవోకగా నడిపే మంత్రిణి !!
ప్రతి ఇంటా తిరుగాడే ఆ ఇంటి దీపం...
అనునిత్యం నడయాడే వెన్నెల కెరటం !!
*********************************              ఆగస్ట్ 2025' విహంగ' మహిళా 
                 మాసపత్రికలో  ప్రచురితం            
*********************************






   

Saturday, August 30, 2025

అమ్మ భాష విశిష్టత...

🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹


మన గిడుగు రామ్మూర్తి గారి జన్మదినం నేడు 
తెలుగును వాడుక భాషగా ప్రోత్సహించిన ఘనుడు
తెలుగుభాషా దినోత్సవ శుభ సందర్భం ఈనాడు
ఇది కేవలం వేడుక మాత్రమే కాదు 
భాషాభివృద్ధి..సంస్కృతీ పరిరక్షణల 
నిరంతర కృషికై స్ఫూర్తినిచ్చు శుభదినం...
అనాదిగా ఘనచరిత గలిగిన బాష మనది...
ఆదికవిగా తెలుగు భాషకు పునాది వేసిన నన్నయ... 
సంఘ సంస్కరణల భావాల వెల్లువతో
చిరస్మరణీయుడైన కందుకూరి..
దేశమంటే మట్టికాదోయ్.. దేశమంటే మనుషులోయ్..
అంటూ సామాజికస్పృహ రగిలించిన గురజాడ...
చెయ్యెత్తి జై కొట్టు తెలుగోడా గతమెంతో ఘనకీర్తి కలవోడా..అంటూ ఎలుగెత్తి చాటిన వేములపల్లి...
తెలుగువీర లేవరా దీక్షబూని సాగరా.. అంటూ
గేయాల వెల్లువ కురిపించిన ఆత్రేయ... 
దేశభాషలందు తెలుగు లెస్సయని
పలికిన కృష్ణదేవరాయల అభిమానధనం...
భాషావైభవాన్ని చాటి చెప్పిన బమ్మెర పోతన భాగవతం... అంతేనా... వేమన శతకం..
సుమతీ శతకం అందించిన నీతులు..సూక్తులు
నాడూ..నేడూ ఏనాడైనా..పరిమళం కోల్పోని 
సుగంధ భరిత నిత్య స్ఫూర్తి కిరణాలు...
మహామహులను స్మరించుకుంటున్న
ఈ మహత్తర క్షణాన..మాతృభాష విశిష్టత 
మననం చేసుకుందాం... అమ్మ భాష గొప్పదనాన్ని
నలుచెరగులా విస్తరింపజేద్దాం... 🙏
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹
        తెలుగు భాషా దినోత్సవ శుభాకాంక్షలు
🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹








 

Wednesday, August 27, 2025

చందమామ అందినరోజు...చందమామ పాటలు విందామా... .

  🌝🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛🌝🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛🌝


  చంద్రయాన్ - 3 చంద్రునిపై దిగింది. భారతదేశ పతాకం ఎగురవేసింది. చరిత్రాత్మక విజయం !! 

  ఈ సందర్భంగా...మూడు సంవత్సరాల క్రితం "వెండితెర వీడని బంధం... అందాల చందమామ" అనే పోస్ట్ ను   నా బ్లాగు లో ప్రచురించిన నాకు... ఓసారి అందులోకి తొంగి చూడాలనిపించింది... అలాగే...అందాల జాబిల్లి..చందమామపై వచ్చిన సినీ గీతాల్నిమరోసారి...అందరితోపంచుకోవాలనిపించింది. అందుకే ... 

 వెండితెరతో గొప్ప అనుబంధాన్ని పెనవేసుకున్న వెన్నెల రేడు, జాబిల్లిగా చిరపరిచితుడు, జగమంతటికీ అందాల చందమామ-- ఈ చల్లని రాజుపై వచ్చిన మధురాతి మధురమైన సినీ గీతాలెన్నో, ఎన్నెన్నో. అసలు జాబిల్లిపై ఇలా పాటలల్లాలని కవులకు ఎందుకనిపించిందో గానీ అవన్నీ తరాలు మారుతున్నా అజరామరమై అందరి మదిలో మెదుల్తూ, జనాల నోళ్ళలో నానుతూ భాసిల్లుతూనే ఉన్నాయి. వారి కలాల నుండి అద్భుత పదజాలం జాలువారగా, దిగ్గజాలైన సంగీత దర్శకులు అత్యంత మాధుర్యం ఒలికించే స్వరాలు కూర్చగా, అంతకుమించిన మాధుర్యంతో తేనెలు చిందిస్తూ ఆలపించిన గాయనీ గాయకులు ధన్యజీవులు. ఆ మహత్తరమైన సృష్టికర్తల అద్భుత సృష్టి ఓసారి మననం చేసుకుందాం మనసారా--

   వెన్నెల రాత్రి. పది గంటలు దాటినవేళ... ఆరుబయట మంచం మీద వెల్లకిలా పడుకుని ఆకాశం వైపు చూస్తుంటే బంగారు వర్ణంలో గుండ్రంగా మెరిసిపోతూ అందాల చందమామ ఆహ్లాదకరంగా దర్శనమిచ్చి మనసంతా పులకించిపోతూఉంటుంది . అదలా ఉంటే...చల్ల గాలి మెల్లగా కదిలి,  వస్తూ వస్తూ దూరాన ఎక్కడనుండో మృదుమధురంగా సాగిపోతున్న తీయని రాగాల ఓ గీతాన్ని మోసుకొచ్చి వీనులకు విందు సమకూరుస్తూ ఉంటుంది . అలాంటి పాటల్లో ఓ  పాట ఇదిగో--

  🌷 చల్లని రాజా ఓ చందమామా

       నీ కథలన్నీ తెలిశాయి 

       ఓ చందమామ ఓ చందమామ 

అంతేనా --- అలా అలా...ఒకటా...రెండా..! ఒకదానితో ఒకటి పోటీలు పడుతూ, రకరకాలుగా సంభాషణలు జరుపుతూ, చిత్ర విచిత్రమైన భావనలతో మది నుక్కిరిబిక్కిరి చేసే మధుర గీతాలు మరెన్నో !! ఓసారి మననం చేసుకుంటే చాలు....మరుక్షణం ఆ పాట మన మనోఫలకం మీద ప్రత్యక్షమైపోతుంది.. కావాలంటే... ఈ పాటల్ని చూడండి మరి !

 మిస్సమ్మ సినిమా లో ఏ. ఎం. రాజా, లీలగారలు పాడిన ఈ పాట చూడండి. 

🌷  నాతో తగవులు పడుటే

      అతనికి ముచ్చట లేమో 

      ఈ విధి కాపురమెటులో 

      నీవొక కంటను గనుమా

      రావోయి చందమామ 

      మా వింత గాధ వినుమా!

-- భార్యాభర్తల మధ్య తగవులు తీర్చటానికి కూడా ఆకాశంలోని చందమామను పిలుస్తారన్న మాట !పాట వింటూ ఉంటే ఆ పాటలో నటించిన...కాదు కాదు జీవించిన...మన అన్న ఎన్టీఆర్, మహానటి సావిత్రి కనులముందు సాక్షాత్కరించకమానరు. అప్పుడు టీనీజీలో ఉన్న సావిత్రిని, ఆ అమాయకపు ముఖారవిందాన్ని ఓసారి  గుర్తుకు తెచ్చుకోండి...

🌷   చక్కనయ్యా చందమామ ఎక్కడున్నావూ 

       నీవు లేక చుక్కలన్నీ బిక్కు మన్నాయి

-- చందమామ కనిపించక బిక్కమొహం వేశాయి చుక్కలన్నీ...  భార్యాబిడ్డలు చిత్రంలో చిన్నపిల్లలు వాళ్ళ అన్నయ్యను వెతుకుతూ పాడే పాట అన్న మాట. చిన్నపిల్లలకు సైతం చందమామే గుర్తొచ్చాడు చూశారా..!

🌷  చందమామా... అందాల మామ 

      నీ ఎదుట నేను... నా యెదుట నీవు

      మా ఎదుట ఓ మామా ఎప్పుడుంటావో? 

-- ఒకరినొకరం మనమిద్దరమే చూసుకుంటున్నాం గానీ... మా ఇద్దరి ఎదుట నీవు ఎప్పుడు ఉంటావు? అని ప్రశ్నిస్తున్న ఓ కన్నె మనసు. గాయని సుశీల గారు... ఆ కోకిల స్వరం ఆమెకే సొంతం.. అందుకే గానకోకిల అయింది మరి!!

🌷   చందమామ బాగుంది చూడు

        చల్ల గాలి వీస్తోంది చూడు

        ఆపైన.. ఆపైన.....

        నువ్వు నా కళ్ళలో తొంగి చూడు..

-- నాయిక అమాయకుడైన కథానాయకుని ఆటపట్టిస్తూ ఇలా పాడుతుంది మరి! గానము: ఘంటసాల, సుశీల. అప్పటికి ఎంతో సీనియర్ నటి అయిన జమున గారు కృష్ణగారితో నటించడతో ఆయన మోములో సహజంగానే అమాయకత్వం కనిపించడం గమనించవచ్చు..

🌷   చందమామ వస్తున్నాడూ 

       చందమామ వచ్చేను.. 

       నిన్ను నన్ను చూసేను 

       ఎక్కడైన దాగుందామా 

       చక్కనైన చిన్నదానా.... 

--తమని చూసే చందమామ చూపుల్ని తప్పించుకోవడానికి ఎక్కడైనా దాగుందామంటూ నాయకుడు నాయికతో చిలిపిగా అనడం - గానం: ఘంటసాల, సుశీల

 ---అంతేనా...! తమ బాధల్ని, సమస్యల్ని సైతం చందమామతో చెప్పుకునే వారు ఉంటారన్నమాట ఈ విధంగా--

 🌷  మామా.. చందమామా.. వినరావా నా కథ

       వింటే.. మనసు ఉంటే... కలిసేవూ నా జత

-- సంబరాల రాంబాబు-- లోని ఈ పాట విని తీరాల్సిందే. 

🌷    నిండు చందమామ.. నిగనిగలా భామ 

         ఒంటరిగా సాగలేవు... కలసిమెలసి పోదామా.. ఓ.. 

-- జేసుదాస్ పాడిన ఈ పాట ఎన్నిసార్లు విన్నా తనివి తీరదు. విన్న వాళ్లకు తెలుస్తుంది ఆ స్వరంలోని మాధుర్యం..

🌷    చందమామ రావే... జాబిల్లి రావే

         అమ్మాయి అలిగింది... అలక తీర్చి పోవే....

-- చెలి అలక తీర్చడానికి కూడా చందమామ రావాల్సిందే నా? బలిపీఠం లో శోభన్ బాబు, శారద గుర్తొచ్చారా..!

-- గానం: సుశీల, రామకృష్ణ

----  తను ప్రేమించిన వాడు ఎంతో ఉన్నతుడు. తానేమో కడు బీద. ఈ పాట చూడండి--

 🌷   నీలాల నింగి మెరిసి పడే నిండు చందురుడా

        నిరుపేద కలువ వేచెననీ మరిచిపోకుమా 

-- గానం: పి. సుశీల చిత్రం.. గండికోట రహస్యం

🌷   చందమామ రావే జాబిల్లి రావే

        కొండెక్కి రావే గోగుపూలు తేవే...

-- ఓ చిన్నపాప రాత్రివేళ చందమామను పిలుస్తూ ఆనందంగా పాడుతుంది సిరివెన్నెల సినిమాలో. ఆతర్వాత ఆ చిన్నపాపే సీతారామయ్యగారి మనవరాలై పెద్ద హీరోయిన్ ఐపోయిందిమరి!!

🌷   చందురుని మించు అందమొలికించు 

       చిట్టిపాపాయి జో... నిన్ను కన్నవారింట

       కష్టముల నీడ తొలగిపోయేనులే... 

-- చందమామను మించిన అందం నీదంటూ పాపకు పాడే జోల. రక్తసంబంధం-- సినిమాలో సుశీల ఆలపించిన విషాద గీతిక...

---- జానపదసొగసులు రంగరిస్తూ లయబద్ధంగా సాగే ఈ పాట భక్త కన్నప్పలో సుశీల, రామకృష్ణ పాడారు.

🌷  అత్తారింటికి దారేదమ్మ సందమామ 

       ఆమడ దూరం ఉందోలమ్మా సందమామ 

       ఆమడదూరం అయినా గానీ ఎల్లాలమ్మా..  వుయ్.. 

       ఎన్నీయల్లో ఎన్నీయల్లో సందమామ.. 

       సిన్నాదానీ మనువూ సెయ్యి సందమామ... 

 --- చందమామకు మరో పేరు జాబిల్లి. అలా సంబోధిస్తూ వచ్చిన పాటలకూ కొదవలేదు. 

🌷   జాబిల్లి చూసేను నిన్ను నన్నూ 

       ఓయమ్మో, నీకింత సిగ్గేల బాలా రావా...

       నను చేర రావా......

-- మహాకవి క్షేత్రయ్య లోని ఈ పాట సుశీల, రామకృష్ణ మధురాతి మధురంగా గానం చేశారు. 

🌷   జాబిలమ్మ నీకు అంత కోపమా

        జాజిపూల మీద జాలి చూపవా.....

-- అంటూ ఓ ప్రియుడు తన ప్రేయసిని జాబిలిగా వర్ణిస్తూ పాడుతున్నాడన్నమాట!

-- పెళ్లి చిత్రంలో ఎస్. పీ. బాల సుబ్రహ్మణ్యం గానం చేసిన పాట ఇది.

🌷   జాబిల్లి వచ్చాడే పిల్ల నిన్నెంతో మెచ్చాడే

       నీకూ మనసిచ్చా డే, ఎదురుచూస్తున్నాడే పిల్లా... 

-- తననే జాబిల్లిగా అనుకుంటూ మరదలితో సరసాలాడుతున్నాడు ఓ చిలిపి బావ....

-- అల్లుడే మేనల్లుడు-- సినిమాలో  ఘంటసాల పాడిన పాట ఇది. 

🌷   జాబిలితో చెప్పనా...జామురాతిరి

       నీవు చేసిన అల్లరి, రోజా...

--వేటగాడు--చిత్రంలో సుశీల, బాలసుబ్రమణ్యం హుషారుగా పాడిన ఈ పాట అప్పట్లో జనాల్ని ఎంతగా ఉర్రూతలూగించిందో ఆ తరం ప్రేక్షకులకందరికీ విదితమే.  ఇందులో ఎన్టీఆర్, శ్రీదేవి స్టెప్పులు స్పెషల్ ! ఆ డ్యూయట్ కోసమే పదేపదే సినిమా చూసినవాళ్ళున్నారంటే నమ్మితీరాలి..!

 🌷 అలా మండిపడకే జాబిలీ

      చలీ ఎండ కాసే రాతిరీ 

      దాహమైన వెన్నెల రేయి

      దాయలేను ఇంతటి హాయి 

      ఎలా తెలుపుకోనూ ప్రేమనీ 

      ఎలా పిలుచుకోనూ రమ్మనీ..... 

-- ఓ అమ్మాయి తన ప్రేమను సఖునికి ఎలా  తెలుపుకోవాలో తెలియడం లేదంటూ జాబిలితో మొర పెట్టుకునే ఈ పాట 'జాకీ ' చిత్రంలో జానకి పాడినది. 

🌷   పగడాల జాబిలి చూడు

       గగనాన దాగెను నేడు

       కోటి అందాల నా రాణి

       అందిన ఈ రేయి... 

       ఎందుకులే నెలరేడు...

-- ఇక్కడ నాయకుడు ఘటికుడు. మరెంతో చతురుడు. 

 చెలి చెంతనుండగా నీవెందుకు అంటున్నాడు జాబిలితో. 

అక్కినేని నాగేశ్వరరావు, జమునల కాంబినేషన్లో ఈ మెలోడియస్ సాంగ్ అప్పట్లో సూపర్ హిట్... 

-🌷  చందమామ అందినరోజు ...

        బృందావని నవ్విన రోజు.... 

        తొలివలపులు చిలికిన రోజు...

        కులదైవం పలికిన రోజు....  

        భలేమంచిరోజు...పసందైన రోజు... 

        వసంతాలు పూచే నేటిరోజు.... 

 --- జరిగిన కథ లో ఘంటసాల గానం మరువగలమా !   

 చందమామతో ఈ కబుర్ల పాటలు పాత సినిమాల్లో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి( వినిపిస్తాయి). కొత్త సినిమాల్లో అయితే...'మురారి' లో...

        చందామామ చందామామ కిందికి చూడమ్మా 

        ఈ నేల మీద నెలరాజును చూసి నివ్వెరపోకమ్మా.. 

 అందులో మహేష్ బాబును చూసి నిజంగానే చందమామ నివ్వెరపోతాడేమో అన్నట్లుగా ఉంటుంది ఆ దృశ్యం..ఆ అద్భుత చిత్రీకరణ...!

      తారలు దిగివచ్చిన వేళ.. మల్లెలు నడిచొచ్చిన వేళ..

      చందమామతో ఒక మాట చెప్పాలి..ఒక పాట పాడాలి

 ప్రేమాభిషేకంలో ఈ పాట శ్రీదేవిని మరోసారి తలపిస్తుంది కదా!

--- ఇలా చెప్తూ పోతుంటే కోకొల్లలుగా తడుతూనే ఉంటాయి అందాల చందమామ కబుర్లు, పాటలు.  ఏదేమైనా ఈ పాటలన్నీ చూస్తుంటే, వెండితెరకూ ఆకాశంలో చందమామకూ  ఏదో అవినాభావ సంబంధం ఉన్నట్టుగా అనిపించడం లేదూ.....

  చంద్రయాన్ విజయం తర్వాత... ఈ పాటలన్నీ గుర్తొచ్చాయి...నేను ప్రస్తావించనివి ఇంకెన్నో ఉంటాయి.. ఈపాటికి మీకు మరికొన్ని మదిలో మెదిలే ఉంటాయి..

  చివరగా రాసిన కవులకు, స్వరపరిచిన సంగీత దర్శకులకు ఇంకా వారి మధుర గానంతో చరితార్థులు, చిరస్మరణీయులు అయిన గాయకులకు మనఃపూర్వక నమస్సుమాంజలులు. 🙏

🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛🌜🌝🌛


            

Monday, August 25, 2025

నాకు నచ్చిన పద్యం

             
            
ఒకచో నేలను బవ్వళించు, నొకచో నొప్పారు బూసెజ్జపై
నొకచో శాకము లారగించు, నొకచో నుత్క్రుష్ట శాల్యోదనం 
బొకచో బొంత ధరించు,నొక్కొక్క తరిన్ యోగ్యంబరశ్రేణి లె 
క్కకు రానీయడు కార్యసాధకుడు దుఃఖంబున్ సుఖంబున్ మదిన్ 

 కార్యసాధకులు సుఖదుఃఖాలను లెక్క చేయకుండా ఎలాంటి పరిస్థితులు ఎదురైనా సహిస్తూ ఉంటారు. అలాంటివారు కుదరనప్పుడు ఒక్కోసారి నేలపైనే పడుకుంటారు. మరోసారి పూలపాన్పుపై పడుకుంటారు..అలాంటి అవకాశం వారికి రావచ్చు. ఒకసారి కేవలం కాయగూరలతో  భోజనం చేస్తాడు. మరోసారి.. మృష్టాన్నభోజనంతో  విందారగిస్తాడు. ఒకసారి ముతకబట్టలు అంటే ఏమాత్రం బాగులేని బొంత లాంటి వస్త్రాలు ధరిస్తాడు. పరిస్థితి బాగున్నప్పుడు పట్టువస్త్రాలే ధరిస్తాడు. ఆ విధంగా కష్టాలకు కృంగిపోకుండా, సుఖాలకు పొంగిపోకుండా లక్ష్యసాధనకై ఓర్పు వహిస్తూ కృషిచేయడమే ఉత్తముల లక్షణం. ఇదీ ఈ పద్య భావం. పరిస్థితులకు అనుగుణంగా సర్దుకుపోవడం మంచిది అని కవి ఎంత చక్కగా తెలియజేశాడో కదా ఈ పద్యంలో...!
   భర్తృహరి సంస్కృతంలో రాసిన పద్యాన్ని ఏనుగు లక్ష్మణ కవి గారు తెలుగులోకి అనువదించిన చక్కటి భావయుక్తమైన ఈ పద్యం నాకెంతగానో నచ్చిన పద్యాల్లో ఒకటి.

Sunday, August 24, 2025

అరచేతిలో అద్భుతం...


    🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺   

  రోజు రోజుకీ కొత్త పుంతలు తొక్కుతూ విస్తరిస్తూ ఉన్నటెక్నాలజీ  ఓ అద్భుతమైన ఆవిష్కరణ చేసిన సంగతి మనందరికీ తెలుసు. జనజీవన స్రవంతి లోనికి అనూహ్యంగా చొచ్చుకొని వచ్చిన ఆ అద్భుతం గురించి నాలుగు మాటలు చెప్పుకుందాం...🫡👇


        
 పావురాలతో వర్తమానాలు పంపిన రోజులు... 
      నేడవి మరుగున పడ్డ ఒకనాటి జ్ఞాపకాలు...!

      కార్డు ముక్కపై కబుర్లు రాసుకున్న జనాలు...
      నేడు రాయడమన్నదే మరిచిన వైనాలు..!
      తంతితపాలా శాఖ తలపులలోనే...!

                                టెలిగ్రామ్   

     
                     ఇన్ ల్యాండ్ కవర్
      ఎన్వెలప్ కవర్, ఇన్ ల్యాండ్ కవర్,కార్డు 


           ' ల్యాండ్ ఫోన్ '...అంటారా...!
             నట్టింట బందీ అయిపోయే!

🙂
 అన్నింటినీ తలదన్నుతూ అరచేతిలో 
 ఆవిర్భవించిందిగా ఓ అద్భుతం..!!
 అనూహ్యంగా అయిపోయింది 
 అందరికీ అమూల్య ఆభరణం..!
 అది చేతనుండగా...
 కరమున సువర్ణ కంకణమేల!
 అదో తిరుగులేని ఆయుధం 
 అనునిత్యం అత్యవసరం...!

 తాకితే చాలు... సమస్త భూగోళం ప్రత్యక్షం..!!
'క్లిక్ ' చేస్తే చాలు... సిద్ధం... ఛాయాచిత్రం!
 అందరం 'కెమెరా మెన్ 'లమే..
 అందరం 'వీడియో గ్రాఫర్ 'లమే...!
 చిత్రం ! భళారే ! విచిత్రమే !! 🤗
 మధురస్మృతులు...పదిలం పదిలం...
 మరల మరల వీక్షణం...మధురం సుమధురం..

 ఇక..వద్దన్నా వచ్చి పడే 
 వీడియోలు... వినోదాలు.... 
 అవి నిరంతర ప్రవాహాలు...!!
 సరికొత్త లోకానికి 
 తీస్తాయి తలుపులు..

 అంతేనా !!
 అదో అచ్చు యంత్రం..!!
 సృజనకు ప్రియ నేస్తం 🤗
 కవిత రాయాలా...
 కథ చెప్పాలా...!
 పాట పాడాలా...!
 అంతా  మన ఇష్టం..

 పలుకుతుంది ఆహ్వానం 🤗
 ఇక మనదే ఆలస్యం...
 నిరుద్యోగులకు ఇదో దివ్యవరం 
 ఇంటినుండే చేయమంటుంది ఉద్యోగం !
 సంపాదనకు తెరుస్తుంది సింహద్వారం...!

ఇంకా..............    
కాళ్లరిగేలా తిరగడం ఎందుకు?
ఆన్లైన్ షాపింగ్ లు... 
ఆన్లైన్ పేమెంట్లు...!!
ఒక్క 'కాల్ ' చాలు మనకు...
గుమ్మం ముందు మోగుతుంది 
'కాలింగ్ బెల్ '!
శ్రమ ఖర్చు...! 'నిల్ ' !!





సినిమా టికెట్ కావాలా..!

ఆన్లైన్ బుకింగ్...!
ఫ్లైట్ టికెట్ కావాలా...
ఆన్లైన్ బుకింగ్...!
వృద్ధులకు..నిస్సహాయులకు 
ఉపయోగపడే ఊతకర్ర...
ఏదైనా సమాచారం కావాలా...?
ఉందిగా గూగులు...🫲
చెప్పుకుంటూ పోతే 
అన్నీ ఇన్నీ కాదు...
లెక్కపెట్టలేనన్ని లావాదేవీలు!
కదలక కూర్చుని ఇంటి నుండే 
చక్కబెట్టగల సౌలభ్యాలు..సేవలు...


ఆగండి... అయిపోలేదింకా... 🙂

 దూరాభారం సమస్య...
 అస్సలు లేదు..
 అమెరికా అయినా... 
 ఆస్ట్రేలియా అయినా...
 ఫేస్ టు ఫేస్... చిట్ చాట్...!!

 ఇంతకీ...అదీ ... అదేమిటీ...?!
 ఇంకా వేరే చెప్పాలా... 🙂

 ONE AND ONLY...

 SMART phone 👌

All in One..👌


ఆధునికతకు అసలైన 'సింబల్'
పెడదారి పట్టారో...! తప్పదు 
'డేంజర్ బెల్ '....!!
' టెక్నాలజీ' నీకు జోహార్లు...
 నీ సృష్టికి...సృష్టి సమస్తం
 చేస్తోంది 'సెల్యూట్' !!👃🫡


నిజమే కదండీ... టెక్నాలజీ ప్రసాదించిన సౌలభ్యాన్ని సద్వినియోగం చేసుకుంటే అందరికీ బాగుంటుంది. కానీ ఈ మధ్య దుర్వినియోగం  చేస్తూ పెడదారులు పట్టిస్తున్నారు కొందరు. అలా సైబర్ నేరాలకు పాల్పడకుండా ఉంటే... నిజంగా స్మార్ట్ ఫోన్ అన్నది అరచేతిలో అత్యద్భుతమే..!! కాదంటారా... 🙂

*****************************************
🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺









Thursday, August 14, 2025

నేడు స్వాతంత్ర్యదినోత్సవం


  1947 ఆగస్టు 15 న ఆంగ్లేయులు భరతగడ్డను విడిచిపెట్టి భారతీయులకు స్వతంత్రదేశాన్ని స్థాపించే అధికారాన్ని ఇచ్చినందున మనం ప్రతి సంవత్సరం ఆగస్టు 15 న స్వాతంత్ర్య దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నాము . ఇది జాతీయ పర్వదినం. కొన్ని పండుగలు కొన్ని మతాలు మాత్రమే జరుపుకుంటాయి. మరికొన్ని పండుగల్ని ప్రాంతాలవారీగా జరుపుకుంటారు. వివిధ రాష్ట్రాలు వారి వారి సంప్రదాయాలకనుగుణంగా పండుగలు జరుపుకోవడం  విదితమే. కానీ, జాతీయ పర్వదినాలు అందుకు పూర్తిగా భిన్నం. ఇవి కేవలం ఒక ప్రాంతానికో, ఒక మతానికో సంబంధించినవి కావు. అందులోనూ..ఆగస్టు 15 ప్రత్యేకత తెలియని భారతీయుడు ఉండడు. ఆనాటి నిస్వార్థ దేశ నాయకులు కలిసికట్టుగా నడుం బిగించి, ప్రాణాలను సైతం లెక్కచేయక పోరాడి పరపీడన నుండి భరతమాత దాస్య శృంఖలాలను పగులగొట్టి దేశ ప్రజలందరూ స్వేచ్ఛావాయువులు పీల్చుకొనేలా చేయగా పొందిన ఫలితమే నేడు మనం అనుభవిస్తున్న స్వతంత్రభారతం..!
   ఆ త్యాగధనులు, అమరజీవుల త్యాగనిరతిని గుర్తుచేసుకోవడం.. వారి సేవాభావాన్ని, స్వాభిమానాన్ని స్మరించుకుంటూ స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిన ఈ ప్రత్యేక దినాన జాతీయపతాకాన్ని ఎగురవేయడం స్వదేశం పట్ల, భరతమాత పట్ల మనం చూపుతున్న గౌరవాభిమానాలకు నిదర్శనం.
   కాలమెప్పుడూ ఒకేలా ఉండదన్నది వాస్తవమే అయినా... ప్రాంతీయ దురభిమానాలు, కులమత విద్వేషాలు, స్వార్థపూరిత రాజకీయాలు, ఉగ్రవాదాలు నేడు దేశాన్ని అతలాకుతలం చేస్తూ ఉండడం బాధాకరము, శోచనీయము కూడా. ఇవన్నీ దేశ ప్రగతికి అవరోధాలు కాకుండా అడ్డుకోవడం ప్రతి పౌరుని కనీస ధర్మం, కర్తవ్యంగా భావించవలసిన అవసరం ఎంతేని ఉంది. రేపటి తరాన్ని కాపాడుకుంటూ విలువలుగల చక్కటి పౌరులుగా తీర్చిదిద్దాలి. ఆ విధంగా దేశ సౌభాగ్యాన్ని పదిలంగా ఉంచే ప్రయత్నం ప్రతి ఒక్కరూ చేయవలసి ఉంది. అది భారతీయపౌరులుగా అందరి బాధ్యత.
    ఏది ఏమైనా.. దేశాన్ని సుభిక్షంగా, ప్రశాంతంగా ఉంచుకోవడం అత్యవసరం. 78 వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం సందర్భంగా ఈ విషయం మననం చేసుకుంటూ జాతీయపతాకం ఎగురవేద్దాం.

   💐అందరికీ స్వాతంత్ర్యదినోత్సవ శుభాకాంక్షలు💐

Saturday, August 9, 2025

మమ్మీ, 'ఉత్తరం' అంటే...!?

                                     ~ యం. ధరిత్రీ దేవి 

 సాయంత్రం ఆరు గంటలవుతోంది. వైదేహి, శ్రీధరమూర్తి తేనీరు సేవించడం పూర్తయి, విశ్రాంతిగా కూర్చుని, ఆ రోజు న్యూస్ పేపర్ లో విశేషాలు ముచ్చటించుకుంటూ ఉన్నారు. మరోవైపు కొడుకు, కోడలు సోఫాలో కూర్చుని టీవీ చూస్తున్నారు. వారిద్దరి మధ్యలో ఏడో తరగతి చదువుతున్న మనవరాలు శ్రావ్య ! పుస్తకాల సంచీ  పక్కన పెట్టుకొని, హోంవర్క్ చేసుకుంటోంది. 
   అంతలో వైదేహి ఫోన్ నుండి ఏదో మెసేజ్ సౌండ్ వచ్చింది. తీసి చూసింది. స్నేహితురాలు పావని... శ్రావణమాసం.. వరలక్ష్మీ వ్రతం శుభాకాంక్షలు ఉన్న ఓ కార్డు  ఫోటో ఫార్వర్డ్ చేసింది. నిట్టూర్చింది  వైదేహి ! ఆ చెప్పేదేదో ఓ ఫోన్ కాల్ చేసి చెప్పి ఉండొచ్చు కదా! పోనీ కనీసం తన స్వహస్తాలతో టైపు చేసి, విషెస్ పంపినా సంతోషించేది. ఇదే కాదు... ఈమధ్య ప్రతీ సందర్భానికీ  ఇలాగే రెడీమేడ్ శుభాకాంక్షలు అందించడానికి బాగా  అలవాటు పడిపోయారంతా. ముఖా ముఖీ కలుసుకోకపోతే పోయె...ఎంచక్కా ఫోనులో రెండు మాటలు మాట్లాడుకుంటే ఎంత తృప్తిగా, సంతోషంగా ఉంటుంది ! వైదేహికి రెండు రోజుల క్రితం జరిగిన ఓ సంభాషణ గుర్తుకు వచ్చింది.
" ఏమిటో వైదేహీ...కాలం ఇలా మారిపోయింది ! పెళ్లి పిలుపులు కూడా వాట్సాప్ లో శుభలేఖ పెట్టి కానిచ్చేస్తున్నారు..."
 పక్కింటి శార్వరి వాపోయింది వైదేహి దగ్గర. వెంటనే పక్కనే ఉన్న వసుంధర,
" మంచిదే కదా,రేపు మనం కూడా అదే ఫాలో అయితే సరి ! శ్రమ, ఖర్చు రెండూ ఆదా... !"
అనేసి, నవ్వింది.
" నిజంగానే రోజులు బాగా మారిపోయాయి సుమా ! శుభకార్యాలంటే ఎంత హంగామా! ఎంత సందడిగా ఉండేది ! పిలుపులకే కొన్ని రోజులు కేటాయించుకునేవాళ్లు."
మళ్లీ అందుకుంది శార్వరి.
"...ఇప్పుడన్నీ సులభ పద్ధతులొచ్చేశాయండీ... అంతా ఈపాడు  సెల్ ఫోన్లొచ్చాకే !! "
సాగదీస్తూ నిష్టూరంగా అంది వసుంధర. అలా మాట్లాడుకుంటూ ఉన్నారా ! తమాషా ఏంటంటే... అప్పుడు ఆ ముగ్గురి చేతుల్లోనూ స్మార్ట్ ఫోన్ లు తళతళలాడుతూ ఒకదాన్ని మించి ఒకటి మెరిసిపోతున్నాయి..! వాళ్ళ మాటలు విని, అవి మూడూ పరస్పరం చూసుకుని... తెల్లబోయి, తర్వాత చిన్నబోయి .. ఆ వెంటనే తెప్పరిల్లి... 
" ఏం మనుషులు ! మనం లేకపోతే  క్షణం కూడా తోచని స్థితికి వచ్చారు ఈ జనాలంతా ! కానీ ప్రతిక్షణం తిట్టడం మాత్రం మానరు ! ఎప్పుడైనా బ్యాలెన్స్ లేకనో..ఇంకే లోపం వల్లనో... కాసేపు మనం పని చేయకపోతే..పిచ్చెక్కిపోతుంది వీళ్ళకి !! చేతిలో ఆభరణమే అయిపోయాం కదా ! అయినా ఎందుకో ఈ నిందలు మన మీద ! "
అనుకుంటూ నొచ్చుకున్నాయి కూడా. అంతలోనే శార్వరి కొనసాగిస్తూ...కాస్త  పాజిటివ్ ధోరణిలోకి వచ్చింది.
"... అయినా...నిజం చెప్పొద్దూ.. వయసు మీద పడి తిరగలేని వాళ్లకు ఓ విధంగా ఇది సౌలభ్యమే కదా! కాకపోతే అవతల అర్థం చేసుకోవాలి బంధుజనం మరి!.. "
 వసుంధర అందుకుని , 
"...ఆ..ఇప్పుడంతా ఫోన్ పిలుపులకు అలవాటుపడిపోయారు లెండి. ఏ ఫంక్షన్ కైనా  ఆ పిలుపులే! ఇది పరస్పర అవగాహన. అందులోనూ టెక్నాలజీ బాగా అందుబాటులోకి వచ్చి, అందరికీ అదే ప్రాణానికి హాయిగా అనిపిస్తోంది. అందుకే ఏ అపార్థాలూ, అలగటాలూ ఉండక హ్యాపీగానే ఫీలవుతున్నారు  లెండి.."
( సెల్ ఫోన్ లు కాస్త స్థిమితపడ్డాయి. )
మళ్లీ శార్వరి మొదలెట్టింది. 
"...అయినా, ఈ ఫోన్లు వచ్చాక వార్తలు చేరవేయడాలు ఎంత ఈజీ అయిపోయిందో కదా ! ఒకప్పుడు ఉత్తరాలు రాసుకోవడం, అర్జెంటయితే టెలిగ్రామ్ ఇచ్చుకోవడం ! ఇప్పుడు.. క్షణాల్లో.. ఎంత దూరాలకైనా, విదేశాలకైనా.. !"
" ఔను మరి ! అసలిప్పుడు ఉత్తరాలు రాసుకునేవారున్నారా అని ! నేను డిగ్రీ చదివే రోజుల్లో హాస్టల్లో ఉండేదాన్ని. క్షేమ సమాచారాలు తెలియజేసుకోడానికి ఉత్తరాలే  దిక్కు అప్పుడు! హాస్టల్ ఎంట్రన్స్ దగ్గర ఓ టేబుల్ వేసి, దానిపై ఓ ట్రే పెట్టి, స్టూడెంట్స్ కు వచ్చిన లెటర్స్ అన్నీ మధ్యాహ్నం వేళ అందులో ఉంచేవారు మా వార్డెన్. ఆటైమ్ లో చూడాలి...మా అమ్మాయిల కోలాహలం ! లెటర్ వచ్చిన వాళ్ళ ఆనందం! అబ్బో ! వర్ణనాతీతం ! అదేదో పెద్ద నిధి దొరికినట్టు !! సంతోషం పట్టలేక పరుగులు తీస్తూ రూములోకి ఉరికే వారు."
వైదేహి ఒక్క క్షణం కాలేజీ రోజుల్లోకి వెళ్ళింది.
" నిజమే! ఇప్పుడు ఉత్తరాల ఊసేలేదు.. అంతా ఫోన్ లో మెసేజీలే కదా !.."
శార్వరి అంది. 
  అలా,వైదేహికి రెండ్రోజుల క్రితం ముగ్గురి మధ్య జరిగిన సంభాషణ మదిలో మెదిలి, చిన్నగా నవ్వుకుంది. ఇంతలో ఉన్నట్లుండి...
" మమ్మీ, ఇలా చూడు.. 'ఉత్తరం' అంటే ఏంటి మమ్మీ? మన  వీధిలో వినాయక చవితి పూజ, నిమజ్జనం ఎలా జరిగాయో వివరంగా మా ఫ్రెండ్ కు ఉత్తరం రాయాలట! సొంత వాక్యాల్లో...! రేపటికంతా రాసి తీసుకు రమ్మంది మా తెలుగు మిస్.. అసలు ఉత్తరం ఏంటి? ఎలా రాయాలి? డాడీ చెప్పవా..!"
కొడుకు, కోడలూ ఇద్దరూ ఒకరి మొహాలొకరు చూసుకున్నారు కూతురి ప్రశ్నకు ! వైదేహి కిసుక్కున నవ్వింది. శ్రీధరమూర్తి  కూడా శృతి కలుపుతూ, 
" శ్రావ్యా, ఇలా రా, ఉత్తరం అంటే ఏమిటో, ఎలా రాయాలో నేను చెప్తాను..."
అంటూ పిలిచాడు. పరుగున వచ్చిన శ్రావ్యను పక్కనే కూర్చోబెట్టుకుని, 
" ఉత్తరం అంటే...లేఖ  అని కూడా అంటారు దీన్ని.. అదెలా రాయాలంటే...."
కొనసాగించాడు శ్రీధరమూర్తి.
*****************************************






Sunday, August 3, 2025

కలిమిని మించిన చెలిమి...


 బంధాలకు అతీతమైనది...
 అన్ని బంధాల్లో శ్రేష్టమైనది..
 ఏ రక్తసంబంధం లేనిదీ..సృష్టిలో తీయనిదీ... 
 అపురూపమైనదీ..స్నేహ బంధమే నోయి...

 బీదా గొప్పా..ఆస్తీ..అంతస్తు చూడనిదీ
 కుల మతాలకు కడు దూరం అనేది...
 ప్రతిఫలం ఆశించని పవిత్ర భావనకు
 ప్రతిరూపమైనది..! స్వార్థ చింతన ఎరుగని 
 స్వచ్ఛమైన ప్రేమనందించేదీ స్నేహమేనోయి !!

 అమ్మకు చెప్పుకోలేనిది...నాన్నతో పంచుకోలేనిది...
 తోబుట్టువులతో మనసు విప్పలేనిది..
 కష్టం సుఖం..కబుర్లతో కాలక్షేపం...అది ఏదైనా..
 అరమరికలు లేని స్నేహంతోనే కదా సాధ్యం...!

 బాధలో భుజం తట్టి ధైర్యాన్నిచ్చేది...
 కష్టకాలంలో చేయూత నిచ్చేది...
 కలకాలం నిలిచేది..పేగుబంధం కన్నా 
 పదిలమైనది..! నిరాశలో ఊపిరి పోసి 
 దారి చూపించేది..కల్మషరహితమైన
 స్నేహమంటే  అదేనోయి..!
 అది వెదజల్లే సుగంధ పరిమళం 
 అనిర్వచనీయమోయి...!
 
 ఇలపై ఇంతకు మించిన బంధముండునా!?
 అటువంటి చెలిమిని మించిన కలిమి ఉండునా!!

 
 
 
 

Tuesday, July 22, 2025

రోజు గడిచిందిలా...

   🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅🌅

 ఉషోదయాన...రవికిరణాలు తొలిసారి 
 నేలతల్లిని తాకుతున్న క్షణాన..
 కొమ్మల చాటున కనిపించక 
 వినిపిస్తూ కోయిల గానం !!
 పులకరించిన ప్రకృతిమాత పలకరింపుతో...
 స్వచ్ఛమైన చిరుగాలి lస్వాగత గీతికలతో.
 కన్నాను సూర్యోదయం  మైమరచి...!

 నీలాకాశం...పులుముకుంది శ్వేతవర్ణం 
 చల్లగాలి సోకి పరుగులు తీస్తూ 
 వెండి మబ్బు జల్లై...కురిసింది మల్లెల వర్షం!
 ఎండిన నేల తడిసి...మట్టి సువాసన ఎగసి 
 నను చుట్టేసిన అపరాహ్నవేళ...పరవశించింది 
 నా మది ప్రకృతి స్పర్శతో మరోసారి..!

 పగలంతా మానవాళిని జాగృతి చేసి 
 అలసి సొలసినాడేమో దినకరుడు...!
 దిగిపోతున్నాడు పడమటి దిక్కున 
 సంధ్యారాగం వినిపిస్తూ...
 ఈరోజుకి సెలవంటూ...నింగిని 
 అద్భుత వర్ణ చిత్రమొకటి 
 ప్రకృతికి కానుకగా ఇస్తూ...

 నల్లటి తివాసీపై మెరిసే చుక్కల సందడి..
 పండు వెన్నెల కురిపిస్తూ రేరాజు...!
 అద్భుతం! ఆ దృశ్య సోయగం !!
 పగలంతా ఏమాయెనో మరి..ఈ మాయ..!
 రేయి ఆగమనంతో నిదరోయింది జగతి...
 నిదురమ్మ ఒడిలో నిశ్చింతగా సేదదీరింది !
 రోజు గడిచింది...మళ్లీ తెల్లారింది...
 అదిగో భానుడు..! తూర్పున ఉదయిస్తూ...
 మరో రోజుకు ప్రాణం పోస్తూ....

🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄🌄

 


Tuesday, July 15, 2025

ఈ గమనం...ఈ పయనం...అనివార్యం..

🌄🌞🌄🌞🌄🌞🌅🌞🌄🌞🌄🌞🌄🌞🌄🌞

                               ~~ యం.ధరిత్రీ దేవి ~~

తెల్లవారింది...
సూరీడు పలకరించాడు...
మది...పులకరించలేదు...
పక్క వదలనంది...
తట్టిలేపింది నీరెండ...!
తప్పుతుందా...!
మెదిలింది కర్తవ్యపాలన... 
పారిపోయాయి బద్ధకం..బడలిక...
మొదలయ్యాయి పరుగులు...
అంతే ! దినచర్య ఆరంభం...
ఆగమన్నా ఆగదే సమయం !
నేనాగుదామన్నా...కుదరదుగా.. 
కదలక తప్పదే...ప్రతీక్షణం !
అలసిపోతూ ఈ దేహం...
అడగనైనా అడగదే విరామం !
అడిగితేమాత్రం....
అందుతుందా ప్రియనేస్తం...!
ఆందోళనలు...అలజడులు...
ఆపసోపాలు...అన్నింటి నడుమ 
నలుగుతూ...నలుగుతూ...
పూర్తయింది...విద్యుక్తధర్మం... 
పొద్దువాలింది...
సూరీడు నిద్దరోయాడు... 
అందర్నీ నిద్రబుచ్చాడు...
రోజు గడిచింది...ఆ రోజుకి...
మళ్ళీ తెల్లారింది..సూరీడొచ్చాడు..
మళ్ళీ మొదలైంది రోజు !! 
రోజూలాగే..!అయినా...
ప్రతీరోజూ సరికొత్తగానే.. !!
అలా అలా..గడుస్తూనే ఉంటుంది..
మళ్ళీ...మళ్ళీ మళ్ళీ....
తెల్లవారుతూనే ఉంటుంది... 
కదిలిపోతూనే ఉంటుంది..కాలగమనం.....
దానితోపాటు జీవనరథం... 
ఉరుకులూ పరుగులతో సహజీవనం !
వద్దూవద్దంటూనే అందిస్తాం ఆహ్వానం...
అందులోని ఆనందం అనిర్వచనీయం !!
ఏదో ఒక దినం...ఏదో ఒక క్షణం... 
అనుకోని కుదుపులు...
ఊహించని మలుపులు..!!
అవుతాయి ప్రత్యక్షం... 
ఎదురై విసురుతాయి సవాళ్లు..!!
విషాదవీచికలతో కొన్ని... 
వినూత్న ఆనందకెరటాలతో కొన్ని...!
అన్నింటి కలబోతతో.. 
సాగుతూ...సాగుతూ... 
ఈ గమనం...ఈ పయనం.. 
అనివార్యం !పిలుపు అందేదాకా... 
కొనఊపిరి ఆగేదాకా...!!

🥀🐦🥀🐦🥀🐦🥀🐦🥀🐦🥀🐦🥀🐦🥀🐦